Αφετηρία της οικονομικής ανθρωπολογίας είναι η παραδοχή ότι, οι ανάγκες που πρέπει να ικανοποιήσουν οι άνθρωποι προκειμένου να επιβιώσουν είναι κοινές, οι δραστηριότητες μέσω των οποίων εξασφαλίζουν τα προς το ζην είναι κάθε άλλο παρά οικουμενικές. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα εξοικειωθούμε με την ανθρωπολογική μελέτη της οικονομικής ζωής, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στις πολιτισμικές αξίες και τις κοινωνικές σχέσεις που διαμορφώνουν τις διαδικασίες της παραγωγής, της ανταλλαγής και της κατανάλωσης. Θα ξεκινήσουμε την περιήγηση μας με την διαμάχη μεταξύ των “τυπολογιστών” και των “υποστασιαστών”, η οποία ανέδειξε δύο διακριτές θεωρητικές προσεγγίσεις: ενώ οι “τυπολογιστές” προσέλαβαν την οικονομία ως ένα πεδίο ατομικού συμφέροντος και ιδιωφελούς δράσης, οι “υποστασιαστές” υποστήριξαν ότι η οικονομία δεν εξαντλείται στην σφαίρα της αγοράς, αλλά πραγματώνεται μέσω ευρύτερων κοινωνικών σχέσεων και αμοιβαίων υποχρεώσεων. Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τις προσλήψεις της “οικονομίας” στο έργο του Karl Marx, του Emile Durkheim, και του Max Weber και θα εντοπίσουμε τις απαρχές της οικονομικής ανθρωπολογίας στις πρωτοπόρες μελέτες του Marcel Mauss, του Branislaw Malinowski, και του Franz Boas. Στον αντίποδα του μοντέλου του “οικονομικού ανθρώπου” που δεσπόζει στη δυτική οικονομική επιστήμη, θα τοποθετήσουμε ανθρωπολογικές προσεγγίσεις που αναδεικνύουν τις κοινωνικές, πολιτισμικές, και ηθικές διαστάσεις του οικονομικού βίου. Μεταξύ άλλων, θα εξετάσουμε τη σχέση μεταξύ παραγωγής, εργασίας, και κοινωνικής οργάνωσης, θα αναφερθούμε στις διαφορές μεταξύ δώρου και εμπορεύματος, και θα προσεγγίσουμε τη κατανάλωση ως πεδίο έκφρασης, επικοινωνίας, και κοινωνικής αναπαραγωγής. Θα αναφερθούμε επίσης στις πολλαπλές συναρθρώσεις του φύλου και της οικονομίας, καθώς και στη φεμινιστική κριτική της δυτικής οικονομικής σκέψης. Tέλος, θα εξετάσουμε ανθρωπολογικές και εθνογραφικές προσεγγίσεις της ευρωπαϊκής και ελληνικής οικονομικής κρίσης.
Mαθησιακά Aποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτήτριες/ές θα:
Γενικές Ικανότητες: Το μάθημα αποσκοπεί στην
Τρόπος Παράδοσης: | Φυσική παρουσία στην αίθουσα διδασκαλίας | ||
Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών: | ΧΡΗΣΗ POWERPOINT ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
ΧΡΗΣΗ e-class ΧΡΗΣΗ μηχανών αναζήτησης στο διαδύκτιο |
||
Οργάνωση Διδασκαλίας: | Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου | |
Διαλέξεις | 40 | ||
Αυτοτελής Μελέτη Υλικού Παραδόσεων | 65 | ||
Ατομική Εργασία Και Βιβλιογραφική Έρευνα | 42 | ||
Τελική εξέταση | 3 | ||
Σύνολο Μαθήματος
|
150 | ||
Αξιολόγηση Φοιτητών: |
|
Συγγράμματα: (εναλλακτικά)
Narotzky, S. (2007). Οικονομική Ανθρωπολογία: Νέοι Προσανατολισμοί. Αθήνα: Σαββάλας.
Willk, R. Richard. & Cliggett, L. (2010). Οικονομία και Πολιτισμός, Αρχές Οικονομικής Ανθρωπολογίας. Αθήνα: Κριτική.
Άλλα Βοηθήματα:
Κείμενα διαθέσιμα στο open e–class.
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:
Amarianakis, S. & Sarkis, D. (2020) Austerity from below: Class, Temporality, and Scale in Grassroots analyses of Crisis, στο Narotzky, S. Grassroots economies: Living with Austerity in Southern Europe, London, Pluto Press, σελ. 214-238.
Appadurai, Α. (ed.) (1986). The Social Life of Things, Cambridge: Cambridge University Press.
Bourdieu, P. (2007). Ανδρική Κυριαρχία. Αθήνα: Πατάκης.
Bourdieu P. (2002 [1979]). Η Διάκριση: Κοινωνική Κριτική της Καλαισθητικής Κρίσης. Αθήνα, Εκδ. Πατάκη.
Geertz C. (2006 [1978]). Η Οικονομία του Παζαριού. Πληροφορίες και Αναζήτηση στο Μάρκετινγκ των Χωρικών, στο Κονιόρδος Σ. (επιμ.), Κείμενα Οικονομικής Κοινωνιολογίας. Αθήνα: Gutenberg, σελ. 153-162.
Godelier, M. (2003 [1996]). Το Αίνιγμα του Δώρου, Αθήνα: Gutenberg.
Graeber, D. (2013 [2011]). Χρέος: Τα πρώτα 5.000 χρόνια. Αθήνα: Εκδ. Στάσει Εκπίπτοντες.
Harvey, D. (2007). Νεοφιλελευθερισμός και το Κράτος, στο Harvey, D. Νεοφιλελευθερισμός: Ιστορία και παρόν. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 97-124.
Hann, C. (2018). Μορφές του Καπιταλισμού και Μορφές της Οικονομικής Ανθρωπολογίας, στο Νιτσιάκος, Β. και άλλοι (επιμ.), Τα πολλαπλά σύνορα ενός μεταβαλλόμενου κόσμου. Το έργο του Θερινού Σχολείου της Κόνιτσας. Αθήνα: Κριτική, σελ. 93-124.
Μauss, Μ. (1979 [1923-24]). Το Δώρο. Αθήνα: Καστανιώτης.
Meillassoux, C. (1983). Η κοινωνική αναπαραγωγή, στο Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 51, σελ. 35- 50.
Mintz, S. (1985). Sweetness and Power: The place of sugar in modern history. New York, N.Y: Viking. Chicago.
Polanyi, K. (2006 [1957]). Η Οικονομία ως Θεσμοθετημένη Διαδικασία, στο Κονιόρδος Σ. (επιμ.), Κείμενα Οικονομικής Κοινωνιολογίας, Αθήνα, Gutenberg, σελ. 121-152.
Polanyi, K. (2007). Ο μεγάλος μετασχηματισμός. Αθήνα: Νησίδες.
Sahlins, M. [2003 (1976)]. Πολιτισμός και πρακτικός λόγος, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Sahlins, M. (1981). Η πρώτη κοινωνία της αφθονίας, στο Αντιθέσεις (5), σελ. 33-46.
Thompson, E. P. (2020). Η ηθική οικονομία του πλήθους στην Αγγλία τον 18ο αιώνα. Εκδόσεις ΕΑΠ. ( μτφ) Νίκος Ποταμιάνος.
Ζουμπουλάκης, Μ. (2010). Το πεδίο της πολιτικής οικονομίας και οι μέθοδοι των οικονομολόγων, στο Ζουμπουλάκης Μ. και Κόλλιας Χ. (επιμ.) Σύγχρονη Πολιτική Οικονομία. Αθήνα: Πατάκης, σελ. 11-37.
Μυλωνάκης, Δ. (2012). Οικονομική κρίση και οι αντινομίες της οικονομικής επιστήμης, στο Σύγχρονα Θέματα 118-119, σελ. 47-58.
Ποταμιάνος, Ν. Εκδοχές της Ηθικής Οικονομίας: Ιστορικές και Θεωρητικές Μελέτες. Ρέθυμνο: ΙΤΕ.
Σπυριδάκης Μ. (2013). Μετά την εργασία. Η εμπειρία της ανεργίας στη Ναυπηγοεπισκευαστική Βάση Περάματος, στο Σπυριδάκης Μ. (επιμ.), Ανεργία και Εργασιακή Ανασφάλεια. Όψεις ενός Εμμένοντος Κινδύνου, Αθήνα, Αλεξάνδρεια.
Σχολή:
Τμήμα:
Επίπεδο Σπουδών:
Κωδικός μαθήματος:
Εξάμηνο Σπουδών:
Αυτοτελείς Διδακτικές Δραστηριότητες
Διαλέξεις:
Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας:
Πιστωτικές Μονάδες
Κατηγορία Μαθήματος:
Τύπος Μαθήματος:
Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων:
Προαπαιτούμενα Μαθήματα:
Διδάσκων/ουσα:
Το Μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus:
Ηλεκτρονική διεύθυνση Μαθήματος (URL):
Τρόπος Παράδοσης:
Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών:
Οργάνωση Διδασκαλίας:
Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
---|---|
Σύνολο Μαθήματος | 140 |
Διαλέξεις | 40 |
Ασκήσεις στην τάξη | 15 |
Εκπαιδευτική εκδρομή | 10 |
Αυτόνομη μελέτη στην διάρκεια του εξαμήνου | 45 |
Μελέτη προετοιμασίας για τις εξετάσεις | 30 |
Αξιολόγηση Φοιτητών:
Η αξιολόγηση των φοιτητών/ριών γίνεται μέσω εξετάσεων με ερωτήσεις ανάπτυξης και αποκλειστικά στην ελληνική γλώσσα. Τα κριτήρια είναι προσβάσιμα για τους φοιτητές/ριες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του μαθήματος (e-class).
Ακολουθήστε μας