Το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ξαναρχίζει σε διαδικτυακή μορφή τον κύκλο ερευνητικών σεμιναρίων που διακόπηκε τον Μάρτιο λόγω του κορωνοϊού. Το τρέχον εξάμηνο θα πραγματοποιηθούν δύο διαδικτυακές συναντήσεις.
Το πλήρες πρόγραμμα για το επόμενο εξάμηνο θα ανακοινωθεί σύντομα.
Η σύνδεση θα γίνει μέσω της πλατφόρμας zoom.
Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου 2020, 21:00
Δέσποινα Νάζου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Επιστημονική Υπεύθυνη Μεταδιδακτορικής Έρευνας, Tμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
«Στου τουρισμού την ανοχή…»: Αρχαιολογική κληρονομιά, μυθοποιήσεις, φαντασιώσεις και πολιτιστικές πολιτικές στο Μεγανήσι (Λευκάδα)
Για να παρακολουθήσετε το διαδικτυακό σεμινάριο Απαιτείται Εγγραφή
Σύνδεσμος Εγγραφής εδώ
Μετά την ολοκλήρωση της εγγραφής θα λάβετε προσωπικό σύνδεσμο στο e-mail σας τον οποίο θα πρέπει να ακολουθήσετε για να παρακολουθήσετε το σεμινάριο.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το Μεγανήσι, νησί του Ιονίου, ανάμεσα στη Λευκάδα και το δυτικό τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, τις τελευταίες δύο δεκαετίες γνώρισε ριζικές κοινωνικο-οικονομικές αλλαγές λόγω της μεγάλης τουριστικής του ανάπτυξης. Μέσα σε αυτό το συνεχώς μεταβαλλόμενο πολιτισμικό νησιωτικό περιβάλλον, πολύ συστηματικά τη διετία 2010 έως 2012 και σε ετήσια πια βάση έως σήμερα πραγματοποιείται διεπιστημονική αρχαιολογική έρευνα από την ομάδα Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης η οποία πλαισιώνεται από εθνογραφική έρευνα πεδίου σε συνδυασμό με έρευνα αρχειακών πηγών[1] σε μια προσπάθεια διερεύνησης των τρόπων με τους οποίους τόσο οι αρχαιολόγοι όσο και η τοπική κοινωνία, και συγκεκριμένα οι επιχειρηματίες, οι τουρίστες/στριες, οι πολίτες και οι τοπικές αρχές, συνδέονται μεταξύ τους στην συν-παραγωγή μιας αρχαιολογικής (και ευρύτερης) αντίληψης και «αίσθησης τόπου».
Ο τουρισμός, καθώς μπορεί να γίνει κατανοητός ως μια ιδιαιτέρως συνολική εμπειρία ‘συνειδητοποίησης’ του ‘εαυτού’ και του ‘άλλου, ως ένας τρόπος ‘ύπαρξης στον κόσμο’, αναδεικνύεται παράλληλα και ως ευκαιρία, αυξημένης αναστοχαστικότητας και επίγνωσης της ατομικής και συλλογικής ταυτότητας.
Ακολούθως και με βάση τα παραπάνω η παρουσίαση επικεντρώνεται στην ανάδειξη των πεδίων εκείνων όπου:
1.Οι τοπικές κοινωνίες μπορούν ριζικά και αναδιαμορφώνουν τις αντιλήψεις τους για το παρελθόν, τη μνήμη και την ιστορία παράγοντας νέες αφηγήσεις ή ανασημασιοδοτώντας τις κυρίαρχες χρησιμοποιώντας ένα απόθεμα αρχαιολογικών συμβόλων (τοπικών-εθνικών) με βάση την ιστορικο-κοινωνική συγκυρία και τις ποικίλες σκοπιμότητες. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον εφευρίσκονται νέες παραδόσεις ή αναδιαμορφώνονται τοπικές ‘μυθολογίες’/αφηγήματα που σχετίζονται με την πολιτισμική βιογραφία ενός τόπου και αναπαράγονται μέσα στον καθημερινό λόγο. Αυτό έχει συνέπειες τόσο στους/στις ντόπιους/ες που εμπλέκονται στην κατασκευή τους ως «τουριστικών φαντασιώσεων» όσο και στους/στις τουρίστες/στριες που τις καταλώνουν συμβολικά ως «τουριστικά προϊόντα».
Σε σχέση με αυτό το πεδίο, στο πλαίσιο της παρουσίασης μας απασχολούν οι τουριστικές χρήσεις και καταχρήσεις του ‘μύθου-αφηγήματος’ τόσο του Ωνάση όσο και του Οδυσσέα την τελευταία δεκαετία κυρίως μέσω μιας καθημερινής επιτέλεσης μονοήμερης θαλάσσιας εκδρομής διαθέσιμης για τουρίστες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
2. Τα αρχαιολογικά ευρήματα που αποκαλύφθηκαν από την ομάδα του Πανεπιστημίου Κρήτης την περίοδο 2010-2012. προκάλεσαν πολλές συζητήσεις και σχετικά με τις δυνατότητές τους ως νέου πόρου τουριστικής εναλλακτικής/βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και ως απειλής σε υφιστάμενες αναπτυξιακές πολιτικές και ισορροπίες. Φόβοι και πολιτικές εντάσεις δημιουργήθηκαν από τη «νέα προϊστορική κληρονομιά» που ήρθε στο φως. Αυτές κυμάνθηκαν από την καχυποψία και τις αντιπαραθέσεις των πρώτων χρόνων έως την πλήρη αποδοχή και επιδοκιμασία τους εγχειρήματος των τελευταίων χρόνων. Καθώς η ύπαρξη μιας «κοινότητας εμπειρογνωμόνων» και επαγγελματιών της πολιτιστικής κληρονομιάς (αρχαιολόγοι εδώ) ανακινούσε και ανακινεί ζητήματα ‘ιδιοκτησίας’ και ‘ελέγχου’ στα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος στο παρόν, αναδύονται ζητήματα που αφορούν α) στους τρόπους που οι πολιτικές του πολιτισμού στον τουρισμό συνδιαμορφώνουν τις σύγχρονες ταυτότητες, β) στους τρόπους με τους οποίους οι εμπλοκές με την ‘κληρονομιά’ και το ‘παρελθόν’ μπορούν να αφορούν σε πολλές και διαφορετικές ομάδες μιας κοινωνίας με αντικρουόμενα συμφέροντα, φιλοδοξίες και αξίες και θέτουν ζητήματα της ισότιμης συμμετοχής τους στη χάραξη πολιτιστικών πολιτικών.
[1] Πρόκειται για μεταδιδακτορική ανθρωπολογική έρευνα που ξεκίνησε το 2010 και η οποία πραγματοποιείται από το 2019 (έως το 2022) με φορέα υποστήριξης το Πανεπιστήμιο Κρήτης (Τμ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας) και χρηματοδότησης τη ΓΓΕΤ/ΕΛΙΔΕΚ Το θέμα της «Αρχαιολογία, Τουρισμός και Τοπικές Κοινωνίες: υποδοχή,
πρόσληψη και οικειοποίηση του αρχαιολογικού αποθέματος στη νησιωτική
Ελλάδα. Οι περιπτώσεις α) Μυκόνου- Δήλου- Ρήνειας, β) Μεγανησίου- Λευκάδας”
Τρίτη, 24 Νοεμβρίου 2020, 21:00
Ειρήνη Παπαδάκη, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Tμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, University of Edinburgh
Σίλας Μιχάλακας, Οπτικός Ανθρωπολόγος, Υπεύθυνος Ανάπτυξης & Εκπαιδευτικών Δράσεων Ethnofest
Δημήτρης Γλύστρας, Ιστορικός, Υποψήφιος Διδάκτορας ΕΚΠΑ
Συζήτηση του εθνογραφικού φιλμ: “Family Time”, (2020) 43′
Για να παρακολουθήσετε το διαδικτυακό σεμινάριο Απαιτείται Εγγραφή
Σύνδεσμος Εγγραφής εδώ
Μετά την ολοκλήρωση της εγγραφής θα λάβετε προσωπικό σύνδεσμο στο e-mail σας τον οποίο θα πρέπει να ακολουθήσετε για να παρακολουθήσετε το σεμινάριο.
Για την ταινία:
«Τί αλλάζει στις ζωές των ανθρώπων όταν παντρεύονται και κάνουν παιδιά; Πως αναστοχάζονται την προηγούμενη ζωή τους και πώς αποτιμούν το παρόν τους; Η ταινία παρακολουθεί την καθημερινότητα μιας οικογένειας με τρία παιδιά σε ένα μεσο-αστικό προάστιο της Αθήνας. Μέσα από στιγμιότυπα της οικογενειακής ζωής όπως καταγράφονται από τον πατέρα της οικογένειας (και συν-δημιουργό της ταινίας) σε διάστημα ενός έτους, αλλά και μέσα από συνεντεύξεις και συζητήσεις με φίλους της οικογένειας, η ταινία προσπαθεί να αποδώσει τόσο την ποιητική της καθημερινότητας, όσο και τα συναισθήματα και τους αναστοχασμούς των συζύγων για τη σχέση και το μέλλον τους».
