Mαθησιακά Aποτελέσματα: Επιδιώκεται η γνωριμία των φοιτητών/τριων με τις βασικές προσεγγίσεις της έννοιας του οικονομικού, η κατανόηση των κυριότερων ανθρωπολογικών θεωριών για την πρωτόγονη οικονομία, την ανταλλαγή, το δώρο καθώς και για τον συμβολισμό και την ηθική του χρήματος. Το μάθημα στοχεύει, επίσης, στην απόκτηση θεωρητικού και μεθοδολογικού πλαισίου για την ερμηνεία και ανάλυση των οικονομικών πρακτικών, συμπεριφορών και αντιλήψεων στα εκάστοτε κοινωνικά και πολιτισμικά τους συμφραζόμενα.

Το πρώτο μέρος του μαθήματος επικεντρώνεται στη διαμόρφωση της Οικονομικής Ανθρωπολογίας από τη σκοπιά ανθρωπολογικών προσεγγίσεων οι οποίες βασίζονται στο έργο των Karl Marx, Emile Durkheim, και Max Weber. Κοινός παρανομαστής του έργου τους είναι η αμφισβήτηση της άποψης ότι η διεκδίκηση του ατομικού συμφέροντος απορρέει από την ανθρώπινη φύση.  Σε σχέση με  το ζήτημα αυτό, το μάθημα εξετάζει τις βασικές προσεγγίσεις της έννοιας του “οικονομικού”.   Γίνεται κριτική παρουσίαση των κυριότερων ανθρωπολογικών θεωριών για την ανταλλαγή, το δώρο και τον αντιπραγματισμό. Στόχος του μαθήματος είναι να γίνει κατανοητό ότι οικείες πρακτικές και αντιλήψεις είναι αδιανόητες σε άλλες κοινωνίες όπου η πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες δεν διαμεσολαβείται από το χρήμα, αλλά εξαρτάται από την ένταξη των υποκειμένων σε ομάδες που συγκροτούνται με βάση τη συγγένεια, τη θρησκεία, την εντοπιότητα κ.ά.  Όσον αφορά το χρήμα εξετάζονται απόψεις όπως του Simmel και του Marx, καθώς και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις για την ηθική και το συμβολισμό του χρήματος.  Στην ενότητα που αναφέρεται στην κατανάλωση η εστίαση στρέφεται στα κριτήρια με βάση τα οποία θεωρούνται αναγκαία ή επιθυμητά τα αγαθά και ιεραρχούνται ως προς τη σημασία και την αξία τους σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια.  Παράλληλα εξετάζονται σύγχρονες προσεγγίσεις που αναγνωρίζουν τον ενεργό ρόλο των καταναλωτών στην παραγωγή του πολιτισμού.  Το δεύτερο μέρος του μαθήματος περιλαμβάνει ενότητες οι οποίες προορίζονται για την κατανόηση των εξής θεωριών (και σχετικών εννοιών): του εκσυγχρονισμού, της ανάπτυξης και του παγκόσμιου συστήματος.  Παράλληλα, δίνεται έμφαση στις διαδικασίες κοινωνικοοικονομικού μετασχηματισμού και, ιδιαίτερα, στην προσέγγιση της ανθρωπολογικής πολιτικής οικονομίας.

Γενικές Ικανότητες: 

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Αυτόνομη εργασία
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

1. Narotzky, S., 2007, Οικονομική Ανθρωπολογία: Νέοι Προσανατολισμοί
2. Wilk, R. & L. Cliggett, 2010, Οικονομίες και Πολιτισμός.  Αθήνα: Εκδ. Κριτική.
3. Μως, Μαρσέλ, 1979, Το Δώρο: Μορφές και Λειτουργίες της Ανταλλαγής,
4. Gudeman, Stephen, 2009, Η ανθρωπολογία της οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις Πολύτροπον

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Anthropological Quarterly