Η Βασιλική Γαλανή-Μουτάφη σπούδασε κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία στο Queens College του Πανεπιστημίου της πόλης της Νέας Υόρκης (CUNY). Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Graduate School του ίδιου πανεπιστημίου, το οποίο της απένειμε και το Διδακτορικό Δίπλωμα (1990). Από το 1989 έως σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου μια σειρά μαθημάτων όπως Ιστορία της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Οικονομική Ανθρωπολογία και Ανθρωπολογία του Τουρισμού. Είναι Διευθύντρια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Γυναίκες και Φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις», ενώ στο ίδιο Πρόγραμμα έχει διδάξει επί συναπτή έτη το μάθημα «Φύλο, Εργασία, Κατανάλωση». Επιπλέον, διετέλεσε Επιστημονική Υπεύθυνη του Μεταδιδακτορικού Ερευνητικού προγράμματος «Η Εργασία των Γυναικών στις Συνεταιριστικές, Οικογενειακές και Ατομικές Επιχειρήσεις στον Τουρισμό: Οι Περιπτώσεις της Μυκόνου και της Λέσβου». Από το ακαδημαϊκό έτος 2010-11 έως σήμερα εκτελεί χρέη Κοσμήτορα της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Η έρευνα της με θέμα «Μαστίχα Χίου, πρακτικές της κληρονομιάς και αναπαραστάσεις της τοπικής ταυτότητας» (2003-2005) χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Mediterranean Voices”, το οποίο είχε ως στόχο την επεξεργασία προσεγγίσεων σχετικών με την διαχείριση της κληρονομιάς σε αστικές περιοχές της Μεσογείου. Επίσης, η έρευνα της με αντικείμενο «Μαστίχα Χίου και Καταναλωτές: Πολλαπλές και Αμφισβητούμενες Εννοιολογήσεις, Πρακτικές και Ταυτότητες» (2006-2009) έχει χρηματοδοτηθεί από την Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι κριτής καθώς και resource editor για το περιοδικό Annals of Tourism Research.
Tα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνουν: διαδικασίες κοινωνικο-οικονομικού μετασχηματισμού σε τοπικές κοινωνίες του Αιγαίου (στα νησιά Χίος και Σάμος), πολιτισμικές αλλαγές και επαναδιαπραγμάτευση των τοπικών ταυτοτήτων, παραγωγή και (ανα)παραγωγή του αγροτικού χώρου, εργασία, φύλο και κατανάλωση, ανθρωπολογία του τουρισμού, τουριστικός λόγος, τουριστικές αναπαραστάσεις (με έμφαση στις τουριστικές ταυτότητες της Χίου και της Σάμου), εναλλακτικές μορφές τουρισμού –οικοτουρισμός και πολιτιστικός τουρισμός- εννοιολογήσεις της πολιτισμικής ταυτότητας σε σχέση με γηγενή και τοπικά διακριτά προϊόντα (όπως μαστίχα Χίου και σαμιώτικο κρασί), τοπικοί συνεταιρισμοί, συνεταιριστικές ενώσεις και νέες μορφές επιχειρηματικότητας σε αγροτικές περιοχές.