ΤΕΥΧΟΣ 2 [ISSN 2944 9214]

Στο δεύτερο τεύχος του περιοδικού Νέες Έρευνες συμμετέχουν υποψήφιοι/ες διδάκτορες που έλαβαν μέρος στην ετήσια συνάντηση υποψηφίων διδακτόρων του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστημίου Αιγαίου το έτος 2022. Τα άρθρα που περιλαμβάνονται καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων στο πεδίο της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της ιστορίας και της πολιτικής φιλοσοφίας: ζητήματα φύλου και ιατρικών πρακτικών, τραύματος και διεθνοτικών ταυτοτήτων, πολιτικών ταυτοτήτων, φεμινισμού και μαρξισμού, οικονομίας και πολιτικής, υλικού πολιτισμού και γυναικείας κοινωνικότητας.

Σημείωμα Συντακτικής Επιτροπής 

ΑΡΘΡΑ
Σύγχρονες μορφές μαθητείας στις τέχνες του εργόχειρου: Χειροτεχνία και γυναικεία κοινωνικότητα


Άννα Μπονάρου

Σελ. 1-12 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

Συμμετέχοντας σε δραστηριότητες μαθητείας στις τέχνες του εργόχειρου που υλοποιούνται ομαδικά σε εξωοικιακούς χώρους, διαπίστωσα ότι για πολλές γυναίκες λειτουργούν ως αφορμή κοινωνικής εξόδου και δημιουργίας κοινωνικών σχέσεων. Εστιάζοντας στην ενσώματη διάσταση του πλεξίματος, παρατήρησα ότι οι πλέκτριες, ασκούμενες σε ορισμένες πλεκτικές κινήσεις, μπορούν να τις εκτελούν με τρόπο αυτόματο. Σε μια παρέα γυναικών που συναντιέται για πλέξιμο σε κάποιον κοινό χώρο, η ικανότητα αυτή τους δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουν ενεργά στις συζητήσεις, στρέφοντας το ενδιαφέρον τους πότε στο πλέξιμο και πότε στην ομήγυρη.

Κατασκευάζοντας την ελληνοεβραϊκή σιωπή στο Ισραήλ: Λόγοι περί διαχείρισης του τραύματος της Σοά ως λόγοι περί ταυτότητας

Κερασία Μαλαγιώργη
Σελ. 13-25 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

Το άρθρο αναφέρεται στη βιωμένη εμπειρία Ισραηλινών απογόνων επιζώντων της Σοά με καταγωγή από την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, επιχειρεί να δείξει πώς οι αφηγήσεις για τη διαχείριση του τραύματος μετατρέπονται σε αφηγήσεις περί ελληνοεβραϊκής ταυτότητας. Κατασκευάζοντας τη σιωπή ως «ίδιον» της κοινότητάς τους συνυφασμένο με μια διακριτή κουλτούρα και τρόπο ζωής, τα υποκείμενα αντλούν από δημόσιες αναπαραστάσεις και στερεότυπα, προκειμένου να αναμετρηθούν με τρεις πραγματικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση της υποκειμενικότητάς τους: την επί δεκαετίες σύνδεση της Σοά με την «παθητικότητα»· την αντιμετώπιση της σεφαραδικότητας/μη ασκεναζικότητας ως «δεύτερης κατηγορίας» ισραηλινότητας· τη, στη δημόσια συνείδηση, σύνδεση της Σοά αποκλειστικά με την ασκεναζική εμπειρία.

Ο νεοφιλελευθερισμός του F.A.Hayek. Οικονομία, κράτος και πολιτική

Ιωάννης Βαρθολομαίος
Σελ. 27-37 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

Το παρόν άρθρο επιχειρεί μια κριτική ανάλυση του νεοφιλελεύθερου Λόγου μέσα από το έργο του Friedrich Hayek. Η ηθικοπολιτική πρόκληση του νεοφιλελευθερισμού θεμελιωμένη στην αξιολογική προτεραιότητα του ατόμου έναντι της συλλογικότητας, αναμοχλεύει τις αντιθετικές συνιστώσες μεταξύ κοινωνίας και αγοράς. Εκκινώντας τη συζήτηση γύρω από την προβληματική που θέτει ο Hayek –τη διαλεκτική του κράτους και κατ’ επέκταση τη ζεύξη του Πολιτικού με το Κοινωνικό– το άρθρο εξετάζει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της νεοφιλελεύθερης πολιτικής ορθολογικότητας. Υπό αυτό το πρίσμα, σκοπός του άρθρου είναι η εννοιολογική διασάφηση και οριοθέτηση του νεοφιλελευθερισμού, αναδεικνύοντας τις κύριες όψεις της θεωρίας του Hayek.

Φεμινισμός και μαρξισμός: Το γυναικείο κίνημα μέσα από τη σκέψη του Χέρμπερτ Μαρκούζε

Χρύσα Κατσογριδάκη
Σελ. 39-48 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι η παρουσίαση και η αποτίμηση βασικών θέσεων του Χέρμπερτ Μαρκούζε για το γυναικείο ζήτημα, όπως αυτές διατυπώθηκαν στο πλαίσιο των κινημάτων της νέας αριστεράς του 20ού αιώνα. Σκοπεύουμε να εστιάσουμε στον τρόπο με τον οποίο η προβληματική της γυναικείας χειραφέτησης εντάσσεται στο πολιτικό και φιλοσοφικό πρόγραμμα του Μαρκούζε και, στη συνέχεια, στον τρόπο με τον οποίο θεματοποιεί τη σχέση του φεμινιστικού κινήματος με τον σοσιαλισμό και την ταξική πάλη. Με βάση τα παραπάνω, στόχος  μας είναι να αξιολογήσουμε τη σημασία και την επικαιρότητα της σκέψης του για το γυναικείο κίνημα και τη σχέση του με την αριστερά στη σημερινή συγκυρία.

Δεκέμβρης 2008: Συμμετοχή και διαμόρφωση πολιτικών ταυτοτήτων υπό την επίδραση του παρόντος

Αλεξάνδρα Γερακίνη
Σελ. 49-59 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

Στο παρόν κείμενο διερευνώνται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εξεγερσιακών αστικών ταραχών που έλαβαν χώρα τον «Δεκέμβρη» του 2008,  μετά τη δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου στα Εξάρχεια, από τον ειδικό φρουρό της Ελληνικής Αστυνομίας Επαμεινώνδα Κορκονέα, και οι νοηματοδοτήσεις της κοινωνικής αυτής σύγκρουσης. Μέσα από τα παραπάνω προκύπτουν στοιχεία σχετικά με τις πολιτικές και νεανικές ταυτότητες των συμμετεχόντων/συμμετεχουσών στις ταραχές αυτές, σε σχέση με την επίδραση που άσκησε στις ζωές τους η περίοδος της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε.

Female genital mutilation and its 'imported' reconstructive surgery: Medical practices confronting discourses regarding nation identity building and gender issues

Sarah Boisson
Σελ. 61-70 | Ηλεκτρονική δημοσίευση 23 Μαΐου 2023

This article focuses on the implementation of a medical practice in Egypt, namely clitoral reconstruction surgery for women who have undergone female genital mutilation (FGM). Initially developed in the 1990s in France, the surgery has been over the past twenty years gradually ‘imported’ from European countries to some African countries. Egypt is an indicative case, since more than 80% of the female population is estimated to have undergone FGM. I explore from a sociological point of view the resistance and difficulties that accompany the ‘importation’ of this technique in Egypt and the relative discourses on national and sub-national cultural identity, especially when regarding gender issues.