Ι-214 Εισαγωγή στην Κοινωνική και πολιτισμική ιστορία του Βυζαντίου

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στη μελέτη της κοινωνίας και του πολιτισμού της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Μετά από μερικές αρχικές διαλέξεις για τα σύνορα, τους λαούς, τις γλώσσες και την πολιτική ιστορία του Βυζαντίου, εξετάζονται οι αντιλήψεις των Βυζαντινών για τον αυτοκράτορα και το κράτος τους, η οργάνωση της διοίκησης και του στρατού. Στη συνέχεια αναδεικνύονται κάποια βασικά χαρακτηριστικά της βυζαντινής κοινωνίας και κουλτούρας, όπως η οργάνωση της παραγωγής, η ζωή στις πόλεις και στην ύπαιθρο, οι πολιτισμικές επαφές με τη μεσαιωνική Δύση και τον ισλαμικό κόσμο, η σύνθεση και οι πολιτικές στρατηγικές των ελίτ. Το μάθημα ολοκληρώνεται με τρία ειδικά ζητήματα της Βυζαντινής Ιστορίας, όπου αναλύονται η περίοδος της Εικονομαχίας, οι κανονιστικοί λόγοι και οι πολιτικές περί «ορθοδοξίας» και «ετεροδοξίας» και οι αντιλήψεις για το χρόνο και την ιστορία.

Θεματικές ενότητες:

Εισαγωγή
Η αυτοκρατορική ιδεολογία και η νομιμοποίηση της αυτοκρατορικής εξουσίας.
Σύντομη πολιτική ιστορία, 4^ος – 6^ος αι. Κράτος, κεντρική και επαρχιακή διοίκηση, οργάνωση του στρατού.
Η πρωτοβυζαντινή αστική ζωή.
Η πρωτοβυζαντινή αγροτική κοινωνία.
Σύντομη πολιτική ιστορία, 7^ος – 11^ος αι. Κράτος, κεντρική και επαρχιακή διοίκηση, οργάνωση του στρατού.
Οι πόλεις-κάστρα της μεσοβυζαντινής περιόδου.
Η μεσοβυζαντινή αγροτική κοινωνία.
Σύντομη πολιτική ιστορία, 12^ος – 15^ος αι. Κράτος, κεντρική και επαρχιακή διοίκηση, οργάνωση του στρατού.
Οι υστεροβυζαντινές πόλεις.
Η υστεροβυζαντινή αγροτική κοινωνία.
Ορθοδοξία και ετεροδοξία.
Η εικονομαχία.
Βυζαντινές αντιλήψεις για το χρόνο και την ιστορία.

Mαθησιακά Aποτελέσματα: Τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα είναι η γνώση της ιστορίας του βυζαντινού πολιτισμού, αλλά και η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με ζητήματα που αφορούν τους τρόπους προσέγγισης του ιστορικού παρελθόντος. Οι φοιτητές/τριες έρχονται σε επαφή με ένα σημαντικό κεφάλαιο της μεσαιωνικής ευρωπαϊκής ιστορίας και παράλληλα εξοικειώνονται με μεθοδολογικά εργαλεία της κοινωνικής και της πολιτισμικής ιστορίας. Ο στόχος είναι ο εμπλουτισμός των γνώσεων τους, η διεύρυνση των νοητικών οριζόντων τους, αλλά και η ανάπτυξη των αναλυτικών ικανοτήτων τους.

Γενικές Ικανότητες:

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Τρόπος Παράδοσης:	Φυσική παρουσία στην αίθουσα διδασκαλίας
Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών:	Χρήση Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία και στην επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Διδασκαλίας:	Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
	Διαλέξεις	39
	Μελέτη και Ανάλυση Βιβλιογραφίας	86





	Σύνολο Μαθήματος	125
Αξιολόγηση Φοιτητών:	Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων.

Εγχειρίδια μαθήματος στην πλατφόρμα Εύδοξος:

Σημειώσεις

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

G.Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού κράτους, τ.1-3, μτφ. Ι.Παναγόπουλος, Αθήνα: Βασιλόπουλος 1978-1981.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, εκδ., Εκδοτική Αθηνών, τ.Ζ΄, Η΄, Θ΄, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών 1980.
R.Browning, Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, μτφ. Ν.Κονομής, Αθήνα: Παπαδήμας 1992.
A.Guillou, Ο Βυζαντινός πολιτισμός, μτφ. P.Odorico – Σ.Τσοχανταρίδου, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα 1996.
Α.Λαϊου, επιμ., Οικονομική Ιστορία του Βυζαντίου, τ.1-3, Αθήνα: ΜΙΕΤ 2006.
C.Mango, επιμ., Ιστορία του Βυζαντίου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μτφ. Ο.Καραγιώργου, Αθήνα: Νεφέλη 2006.
J.Haldon, Βυζάντιο: Μια Ιστορία, μτφ. Σ.Ν.Σφυρόερα, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα 2007.
C.Mango, Βυζάντιο. Η αυτοκρατορία της νέας Ρώμης, μτφ. Δ.Τσουγκαράκης, Αθήνα: ΜΙΕΤ 2007.
J.Herrin, Τι είναι το Βυζάντιο;, μτφ. Χ.Σαμαρά, Αθήνα: Ωκεανίδα 2008.
H.G.Beck, Η Βυζαντινή χιλιετία, μτφ. Δ.Κούρτοβικ, Αθήνα: ΜΙΕΤ 2009.
A.Cameron, Οι Βυζαντινοί, μτφ. Γ.Τζήμας, Αθήνα: Ψυχογιός 2009.
C.Morrisson – J.C.Cheynet, επιμ., Ο Βυζαντινός κόσμος, τ. Ι-ΙΙ, Αθήνα: Πόλις 2007 – 2012.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Βυζαντινά
Βυζαντινά Σύμμεικτα
Byzantine and Modern Greek Studies
Byzantinoslavica
Byzantinische Zeitschrift
Dumbarton Oaks Papers
Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik
Revue des Études Byzantines

Σχολή:

Κοινωνικών Επιστημών

Τμήμα:

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας

Επίπεδο Σπουδών:

Προπτυχιακά

Κωδικός μαθήματος:

Ι-214

Εξάμηνο Σπουδών:

Δ’ Εξάμηνο Σπουδών

Αυτοτελείς Διδακτικές Δραστηριότητες

Διαλέξεις:

Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας:

Πιστωτικές Μονάδες

Κατηγορία Μαθήματος:

Υποχρεωτικό

Τύπος Μαθήματος:

Ειδικού υποβάθρου επιστημονικής περιοχής

Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων:

Ελληνική

Προαπαιτούμενα Μαθήματα:

Κανένα

Διδάσκων/ουσα:

Σμαρνάκης Ιωάννης

Το Μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus:

Όχι

Ηλεκτρονική διεύθυνση Μαθήματος (URL):

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τρόπος Παράδοσης:

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών:

Παρουσιάσεις σε Power Point, προβολή σύντομων βίντεο μέσω διαδικτύου, επικοινωνία μέσω eclass

Οργάνωση Διδασκαλίας:

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Σύνολο Μαθήματος	140
Διαλέξεις	40
Ασκήσεις στην τάξη	15
Εκπαιδευτική εκδρομή	10
Αυτόνομη μελέτη στην διάρκεια του εξαμήνου	45
Μελέτη προετοιμασίας για τις εξετάσεις	30

Αξιολόγηση Φοιτητών:

Η αξιολόγηση των φοιτητών/ριών γίνεται μέσω εξετάσεων με ερωτήσεις ανάπτυξης και αποκλειστικά στην ελληνική γλώσσα. Τα κριτήρια είναι προσβάσιμα για τους φοιτητές/ριες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του μαθήματος (e-class).

Το Τμήμα

Προπτυχιακές Σπουδές

Μεταπτυχιακές Σπουδές

Διδακτορικό Δίπλωμα

Ακαδημαϊκό Προσωπικό

Τεχνικό Προσωπικό - Γραμματεία

Έρευνα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

ΧΡΗΣΙΜΑ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ