Tο μάθημα εστιάζει στους ποικίλους τρόπους που ο υλικός κόσμος όχι μόνο αποτυπώνει το φύλο αλλά εμπλέκεται ενεργά στη διαμόρφωσή του. Μέρος της δύναμης που ασκούν πάνω μας τα αντικείμενα οφείλεται στο ότι συχνά τα αγνοούμε θεωρώντας τα ύλη αδρανή και επουσιώδη. Ο πολιτισμικός καθορισμός της έννοιας της υλικότητας αποτελεί σημείο αφετηρίας του μαθήματος για μια ανθρωπολογική διερεύνηση της σχέσης του ανθρώπου με τον υλικό κόσμο. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι κυριότερες θεωρητικές προσεγγίσεις στον υλικό πολιτισμό βασισμένες σε παραδείγματα σχετιζόμενα με το φύλο και προερχόμενα από τον χώρο της κατανάλωσης, της ένδυσης, της τεχνολογίας, της τροφής και του παιχνιδιού.
Mαθησιακά Aποτελέσματα:
Στόχος του μαθήματος είναι η απόκτηση μιας διευρυμένης αντίληψης για το ρόλο και τη δράση του υλικού κόσμου στη διαμόρφωση του φύλου. Αξιοποιώντας τη γνώση από άλλους πολιτισμούς, στο μάθημα προβληματοποιείται η διακριτή σχέση των ανθρώπων με τα πράγματα, που διακρίνει τη Δυτική φιλοσοφική παράδοση, και προτάσσονται εναλλακτικοί τρόποι προσέγγισης του υλικού πολιτισμού που συμβάλλουν στην πληρέστερη κατανόηση των διαδικασιών μέσα από τις οποίες παράγονται οι έμφυλες σχέσεις.
Το μάθημα αποσκοπεί στο να αποκτήσουν οι φοιτητές/τριες την ικανότητα
α) να κατανοούν τον υλικό κόσμο ως έκφραση κοινωνικών σχέσεων και πολιτισμικών αξιών, και να προσανατολίζουν τη σκέψη τους στα κοινωνικά ζητήματα που τίθενται μέσα από τα αντικείμενα.
β) να αναγνωρίζουν τους τρόπους με τους οποίους ο υλικός πολιτισμός όχι μόνο αποτυπώνει το φύλο αλλά και συμβάλλει στη διαμόρφωσή του.
γ) να κατανοούν το φύλο μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα υλικού πολιτισμού όπως η κατανάλωση, η ένδυση, η τεχνολογία και άλλα.
Γενικές Ικανότητες:
Προαγωγή της δημιουργικής σκέψης έξω από πολιτισμικά στερεότυπα.
Κατανόηση της σημασίας που έχει ο υλικός κόσμος στη διαμόρφωση του φύλου.
Σεβασμός στην πολυπολιτισμικότητα
Εμπειρία στην παρουσίαση μελέτης με χρήση powerpoint.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση βιβλιογραφικών δεδομένων
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:
1. Γιαλούρη Ε. (επιμ.) (2012) Υλικός Πολιτισμός: η ανθρωπολογία στη χώρα των πραγμάτων, Αθήνα: Αλεξάνδρεια
2. Οικονόμου Α. (2014) Υλικός Πολιτισμός: θεωρία, μεθοδολογία, αξιοποίηση Αθήνα: Παπαζήσης
3. Tilley, C. (2001) ‘Ethnography and Material Culture’ στο P. Atkinson κ.α. (επιμ.)
4. Handbook of Ethnography London: Sage, σελ. 258-271
5. Miller, D. (2010) Stuff Cambridge: Polity
6. Butler, J. (1993) Bodies that matter Routledge: London and New York
7. Woodward, I. (2007) Understanding Material Culture London: Sage
8. Tilley, C., W. Keane, S. Küchler, M. Rowlands, P. Spyer (επιμ.) (2006) Handbook of Material Culture London: Sage
9. Miller D. (επιμ.) (2005) Materiality Duke UP
10. Buchli, V. (επιμ.) (2002) The Material Culture Reader, Oxford, New York: Berg
11. Gell, A. (1998) Art and Agency, Oxford: Clarendon Press
12. Ingold, T. (2007) ‘Materials against materiality’ Archaeological Dialogues 14(1): 1-16
13. Warnier, J.-P. (2001) ‘Α praxeological approach to subjectivation in a material world’ Journal of Material Culture 6(1): 5-24
14. Entwistle, J. (2000) ‘Fashion and the fleshy body: dress as embodied practice’ Fashion Theory 4(3), σελ. 323-348
15. de Grazia V. (επιμ.) The Sex of Things, University of California Press
16. Ρεντετζή, Μ. (2012) Το φύλο της τεχνολογίας και η τεχνολογία του φύλου, Αθήνα: Εκκρεμές
Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Journal of Material Culture
