ΠΑ/Σ-001 Όψεις της έννοιας του προσώπου (Μελανησία, Αφρική)

ΠΑ/Σ-001 Όψεις της έννοιας του προσώπου (Μελανησία, Αφρική)

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το σεμινάριο χωρίζεται σε πέντε θεματικές ενότητες.

 Πρώτη ενότητα: ‘Πρόσωπο’, ‘εαυτός’, ‘άτομο’. Ορισμοί και αναλυτικές διακρίσεις.

Επιχειρείται ο ορισμός των ακόλουθων εννοιών: ‘πρόσωπο’, ‘εαυτός’, άτομο’. Στόχος είναι να καταδειχθεί η ιστορικότητα και η κοινωνική προέλευση των κατηγοριών αυτών εφόσον δεν είναι έμφυτες αλλά πολιτισμικά/κοινωνικά προσδιορισμένες και υπόκεινται σε ιστορικούς μετασχηματισμούς.


Δεύτερη ενότητα: Πρόσωπο, συγγένεια, φύλο

Η υιοθέτηση της έννοιας του προσώπου από τους ανθρωπολόγους οδήγησε σε μια αναθεώρηση της αναλυτικής κατηγορίας της συγγένειας. Π.χ.: η εστίαση στον τρόπο που εννοιολογείται και συγκροτείται το πρόσωπο σε ποικίλες κοινωνίες οδήγησε από μια στατική, κανονιστική αντίληψη της συγγένειας στη συγγένεια ως πρακτική και διαδικασία. Από την άλλη, η εστίαση στο φύλο και τις ανταλλαγές άλλαξε την αντίληψη που είχαμε για το πρόσωπο και τον εαυτό στις αποκαλούμενες ‘πρωτόγονες κοινωνίες’.


Τρίτη ενότητα: Πρόσωπο, τελετουργία/ανταλλαγή, φύλο.

Η τρίτη ενότητα αποτελεί μια συνέχεια της δεύτερης και έχει ως κοινό παρονομαστή την αναλυτική κατηγορία του φύλου. Εστιάζουμε στον τρόπο που συγκροτείται το έμφυλο πρόσωπο μέσω των τελετών μύησης και των ανταλλαγών στην Υποσαχάρια Αφρική και τη Μελανησία για να εντοπίσουμε τόσο τις διαφορές όσο και τις ομοιότητες ανάμεσα στο ‘αφρικανικό’ και το ‘μελανησιακό’ πρόσωπο. Αυτό μας επιτρέπει, μεταξύ άλλων, να αντιπαραθέσουμε δυο ανθρωπολογικές προσεγγίσεις της τελετουργίας και να δείξουμε ότι η θεωρητική κατεύθυνση που υιοθετεί ο ανθρωπολόγος επηρεάζει και τον τρόπο που ερμηνεύει τα ΄δεδομένα’ και ορίζει το αντικείμενό του.


Τέταρτη ενότητα: Πολιτισμικές συναντήσεις: το ‘πρόσωπο’, το ‘δρών’ και το ‘άτομο’ στα ιστορικά τους συμφραζόμενα.

Στην τέταρτη ενότητα τοποθετούμε το ‘πρόσωπο’ και τον ‘εαυτό’ στα ιστορικά τους συμφραζόμενα για να διερευνήσουμε πώς μετασχηματίστηκαν και μετασχηματίζονται μέσα από τις ιστορικές εμπειρίες του υπερατλαντικού δουλεμπορίου, της αποικιοκρατίας και της οικονομίας της αγοράς που πλήττουν της πρώην Ευρωπαϊκές αποικίες στην υποσαχάρια Αφρική και στη Μελανησία.


Πέμπτη ενότητα: Πρόσωπα, άνθρωποι και ζώα: προς μια αναθεώρηση του δίπολου φύση/πολιτισμός.

Η πέμπτη ενότητα διερευνά τις σχέσεις ανάμεσα στην έννοια του προσώπου και τη διάκριση άνθρωποι/ζώα. Εξετάζει ειδικότερα τις ανθρώπινες δραστηριότητες – όπως το κυνήγι – κατά τις οποίες οι διαφορές μεταξύ ανθρώπου ζώου  γίνονται δυσδιάκριτες. Ποιες είναι οι περιστάσεις κάτω από τις οποίες δύναται ο άνθρωπος να πάρει τη θέση ενός ζώου και ένα ζώο να φέρει κάποιες που συνήθως προσιδιάζουν στο (ανθρώπινο) πρόσωπο; Τι συνέπειες έχει αυτό πάνω στους τρόπους που εννοιολογείται η διάκριση φύση/πολιτισμός; Θα αντλήσουμε εθνογραφικά παραδείγματα από την Νότια Αμερική, τη Βόρεια Αμερική και τη Σιβηρία.

Σχολή:

Κοινωνικών Επιστημών

Τμήμα:

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας

Επίπεδο Σπουδών:

Προπτυχιακά

Κωδικός μαθήματος:

ΠΑ/Σ-001

Εξάμηνο Σπουδών:

Αυτοτελείς Διδακτικές Δραστηριότητες

Διαλέξεις:

Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας:

3

Πιστωτικές Μονάδες

6

Κατηγορία Μαθήματος:

Τύπος Μαθήματος:

Ειδίκευσης

Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων:

Ελληνική

Προαπαιτούμενα Μαθήματα:

Κανένα

Διδάσκων/ουσα:

Το Μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus:

Ναι

Ηλεκτρονική διεύθυνση Μαθήματος (URL):

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τρόπος Παράδοσης:

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών:

Παρουσιάσεις σε Power Point, προβολή σύντομων βίντεο μέσω διαδικτύου, επικοινωνία μέσω eclass

Οργάνωση Διδασκαλίας: 

Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Σύνολο Μαθήματος 140
Διαλέξεις 40
Ασκήσεις στην τάξη 15
Εκπαιδευτική εκδρομή 10
Αυτόνομη μελέτη στην διάρκεια του εξαμήνου 45
Μελέτη προετοιμασίας για τις εξετάσεις 30

Αξιολόγηση Φοιτητών:

Η αξιολόγηση των φοιτητών/ριών γίνεται μέσω εξετάσεων με ερωτήσεις ανάπτυξης και αποκλειστικά στην ελληνική γλώσσα. Τα κριτήρια είναι προσβάσιμα για τους φοιτητές/ριες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του μαθήματος (e-class).