Το σεμινάριο χωρίζεται σε πέντε θεματικές ενότητες.
Πρώτη ενότητα: ‘Πρόσωπο’, ‘εαυτός’, ‘άτομο’. Ορισμοί και αναλυτικές διακρίσεις.
Επιχειρείται ο ορισμός των ακόλουθων εννοιών: ‘πρόσωπο’, ‘εαυτός’, άτομο’. Στόχος είναι να καταδειχθεί η ιστορικότητα και η κοινωνική προέλευση των κατηγοριών αυτών εφόσον δεν είναι έμφυτες αλλά πολιτισμικά/κοινωνικά προσδιορισμένες και υπόκεινται σε ιστορικούς μετασχηματισμούς.
Δεύτερη ενότητα: Πρόσωπο, συγγένεια, φύλο
Η υιοθέτηση της έννοιας του προσώπου από τους ανθρωπολόγους οδήγησε σε μια αναθεώρηση της αναλυτικής κατηγορίας της συγγένειας. Π.χ.: η εστίαση στον τρόπο που εννοιολογείται και συγκροτείται το πρόσωπο σε ποικίλες κοινωνίες οδήγησε από μια στατική, κανονιστική αντίληψη της συγγένειας στη συγγένεια ως πρακτική και διαδικασία. Από την άλλη, η εστίαση στο φύλο και τις ανταλλαγές άλλαξε την αντίληψη που είχαμε για το πρόσωπο και τον εαυτό στις αποκαλούμενες ‘πρωτόγονες κοινωνίες’.
Τρίτη ενότητα: Πρόσωπο, τελετουργία/ανταλλαγή, φύλο.
Η τρίτη ενότητα αποτελεί μια συνέχεια της δεύτερης και έχει ως κοινό παρονομαστή την αναλυτική κατηγορία του φύλου. Εστιάζουμε στον τρόπο που συγκροτείται το έμφυλο πρόσωπο μέσω των τελετών μύησης και των ανταλλαγών στην Υποσαχάρια Αφρική και τη Μελανησία για να εντοπίσουμε τόσο τις διαφορές όσο και τις ομοιότητες ανάμεσα στο ‘αφρικανικό’ και το ‘μελανησιακό’ πρόσωπο. Αυτό μας επιτρέπει, μεταξύ άλλων, να αντιπαραθέσουμε δυο ανθρωπολογικές προσεγγίσεις της τελετουργίας και να δείξουμε ότι η θεωρητική κατεύθυνση που υιοθετεί ο ανθρωπολόγος επηρεάζει και τον τρόπο που ερμηνεύει τα ΄δεδομένα’ και ορίζει το αντικείμενό του.
Τέταρτη ενότητα: Πολιτισμικές συναντήσεις: το ‘πρόσωπο’, το ‘δρών’ και το ‘άτομο’ στα ιστορικά τους συμφραζόμενα.
Στην τέταρτη ενότητα τοποθετούμε το ‘πρόσωπο’ και τον ‘εαυτό’ στα ιστορικά τους συμφραζόμενα για να διερευνήσουμε πώς μετασχηματίστηκαν και μετασχηματίζονται μέσα από τις ιστορικές εμπειρίες του υπερατλαντικού δουλεμπορίου, της αποικιοκρατίας και της οικονομίας της αγοράς που πλήττουν της πρώην Ευρωπαϊκές αποικίες στην υποσαχάρια Αφρική και στη Μελανησία.
Πέμπτη ενότητα: Πρόσωπα, άνθρωποι και ζώα: προς μια αναθεώρηση του δίπολου φύση/πολιτισμός.
Η πέμπτη ενότητα διερευνά τις σχέσεις ανάμεσα στην έννοια του προσώπου και τη διάκριση άνθρωποι/ζώα. Εξετάζει ειδικότερα τις ανθρώπινες δραστηριότητες – όπως το κυνήγι – κατά τις οποίες οι διαφορές μεταξύ ανθρώπου ζώου γίνονται δυσδιάκριτες. Ποιες είναι οι περιστάσεις κάτω από τις οποίες δύναται ο άνθρωπος να πάρει τη θέση ενός ζώου και ένα ζώο να φέρει κάποιες που συνήθως προσιδιάζουν στο (ανθρώπινο) πρόσωπο; Τι συνέπειες έχει αυτό πάνω στους τρόπους που εννοιολογείται η διάκριση φύση/πολιτισμός; Θα αντλήσουμε εθνογραφικά παραδείγματα από την Νότια Αμερική, τη Βόρεια Αμερική και τη Σιβηρία.
Mαθησιακά Aποτελέσματα: Το σεμινάριο εισάγει τους φοιτητές σε μια βασική αναλυτική κατηγορία της κοινωνικής ανθρωπολογίας η ιδιαιτερότητα και η ευρετική δύναμη της οποίας έγκειται στο γεγονός ότι συνδέεται άρρηκτα με άλλες – εξίσου θεμελιώδεις – αναλυτικές κατηγορίες όπως: φύλο, συγγένεια, θρησκεία, τελετουργία, σώμα, κτλ.
Επιπλέον, οι φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι – και εξοικειώνονται – με το γεγονός ότι η ιδέα που σχηματίζουμε για τον ‘εαυτό’ δεν είναι έμφυτη αλλά πολιτισμικά, κοινωνικά και ιστορικά οριζόμενη.
Οι φοιτητές αποκτούν, μέσα από μια διαπολιτισμική ματιά, τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να προσεγγίσουν κριτικά τις παραδοχές που καθορίζουν την κοσμοαντίληψη τους και τις συνακόλουθες πρακτικές. Τέλος, οι συμμετέχοντες αποκτούν γνώσεις γύρω από τα επιστημολογικά ζητήματα που εγείρει το ανθρωπολογικό εγχείρημα.
Γενικές Ικανότητες:
Τρόπος Παράδοσης: | Φυσική παρουσία στην αίθουσα διδασκαλίας | |
Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών: | Χρήση πλατφόρμας open e-class, προβολέα | |
Οργάνωση Διδασκαλίας: | Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
Συνεδρίες (13) | 40 | |
Παρουσίαση κειμένων | 30 | |
Περιλήψεις κειμένων | 40 | |
Τελική εργασία | 40 | |
Σύνολο Μαθήματος
|
150 | |
Αξιολόγηση Φοιτητών: |
Κάθε θεματική ενότητα περιλαμβάνει τέσσερα με έξι κείμενα. Όλα τα κείμενα μιας ενότητας θα παρουσιάζονται από τους συμμετέχοντες σε δυο συνεδρίες (δυο τρίωρα). Θα ακολουθεί συζήτηση για το κάθε κείμενο ξεχωριστά και για το σύνολο των κειμένων της κάθε θεματικής ενότητας. Με την ολοκλήρωση κάθε ενότητας, οι φοιτητές καταθέτουν τις περιλήψεις των αντίστοιχων κειμένων. Οι συμμετέχοντες αξιολογούνται βάσει: |
Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Σχολή:
Τμήμα:
Επίπεδο Σπουδών:
Κωδικός μαθήματος:
Εξάμηνο Σπουδών:
Αυτοτελείς Διδακτικές Δραστηριότητες
Διαλέξεις:
Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας:
Πιστωτικές Μονάδες
Κατηγορία Μαθήματος:
Τύπος Μαθήματος:
Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων:
Προαπαιτούμενα Μαθήματα:
Διδάσκων/ουσα:
Το Μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus:
Ηλεκτρονική διεύθυνση Μαθήματος (URL):
Τρόπος Παράδοσης:
Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών:
Οργάνωση Διδασκαλίας:
Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
---|---|
Σύνολο Μαθήματος | 140 |
Διαλέξεις | 40 |
Ασκήσεις στην τάξη | 15 |
Εκπαιδευτική εκδρομή | 10 |
Αυτόνομη μελέτη στην διάρκεια του εξαμήνου | 45 |
Μελέτη προετοιμασίας για τις εξετάσεις | 30 |
Αξιολόγηση Φοιτητών:
Η αξιολόγηση των φοιτητών/ριών γίνεται μέσω εξετάσεων με ερωτήσεις ανάπτυξης και αποκλειστικά στην ελληνική γλώσσα. Τα κριτήρια είναι προσβάσιμα για τους φοιτητές/ριες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του μαθήματος (e-class).
Ακολουθήστε μας