Τοπάλη Πηνελόπη

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Γνωστικό Αντικείμενο: «Ανθρωπολογία της Μετανάστευσης»

ΦΕΚ Διορισμού: 2469/20/08/2024 τ. Γ'

Η Πηνελόπη Τοπάλη είναι Aναπληρώτρια Kαθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Έχει σπουδάσει Μαθηματικά (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο), εφαρμοσμένη αστεακή ανθρωπολογία (ΜΑ, City University of New York) και κοινωνική ανθρωπολογία (διδακτορικό, Πανεπιστήμιο Αιγαίου). Την περίοδο 2004-2008 εργάστηκε ως μεταδιδάκτορας στο πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ «Φύλο, οικιακή εργασία και εθνοτική ταυτότητα: Η διαπολιτισμική συγκρότηση του οικιακού χώρου στην Ελλάδα», Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά πάνω σε ζητήματα οικονομικών μεταναστριών, προσφύγων, μειονοτήτων, εργασίας και θρησκείας.

Βιβλία

  • 2008. Σιωπηρές σχέσεις, διαπολιτισμικές επαφές: Η περίπτωση των Φιλιππινέζων οικιακών βοηθών στην Αθήνα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
  • 2008. (με Ε. Παπαταξιάρχη, Α. Αθανασοπούλου) Κόσμοι της οικιακής εργασίας: Φύλο, μετανάστευση και πολιτισμικοί μετασχηματισμοί στην Αθήνα του πρώιμου 21ου αιώνα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.

Πρόσφατα άρθρα σε περιοδικά με κριτές

  • 2023. “Constructing Selves in (Im)mobility: Greek Women’s Narratives Concerning the COVID-19 Lockdowns in Athens, Greece”. Journal of Contemporary Ethnography 1-25. https://doi.org/10.1177/08912416231183437
  • 2021. “Teaching Anthropology at ‘Crisis’ Times at the Greek Borders: Emergency Temporalities Entering the Classroom during the Refugee Crisis in Lesbos”. Teaching Anthropology10(2): 11-123. https://doi.org/10.22582/ta.v10i2.508
  • 2020. Visual Regimes of Mobility: Photographic Exhibitions on Refugees During the Financial Crisis in Greece”. Visual Anthropology Review 36(2): 319-342.
  • 2018. (με Έφη Πλεξουσάκη) “Constructing Modernity from its Borders: Muslim Minority Women’s Encounter with Education and Assisted Reproductive Technology in Modern Greece”, Journal of Modern Greek Studies 36(1): 165-192.
  • 2014. «Η σύμβαση των οικιακών εργαζομένων και η σημασία της για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών 142Α.
  • 2013. «Silent Bodies in Religion and Work: Migrant Filipinas and the Construction of Relational Power». Religions 4 (4): 621-643.
  • 2010. «Greek and Filipina Domestic Workers in Contemporary Greece: The Reproduction and Transformations of Domestic Work, Domestic Relationships and Female Identities». Journal of Mediterranean Studies 18(2): 311-340.
  • 2009. «Constructions of Care in Modern Greece: Gendered Relationships between Filipina Domestic Workers and Greek Employers». Asian Journal of Women’s Studies 15(1): 94-124.
  • 2005. «Εκεί ηρωίδα, εδώ φιλιππινέζα: Γυναικεία μετανάστευση και εργασία στο λόγο των ΜΜΕ». Σύγχρονα Θέματα 88: 72-83.

Πρόσφατα άρθρα σε συλλογικούς τόμους

  • 2015. “Μυστικά της μητρότητας: Μουσουλμάνες γυναίκες στη Θράκη και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή». Στο Β. Καντσά (επιμ.) Μεταβαλλόμενες σχέσεις: Συγγένεια και ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Αθήνα:Αλεξάνδρεια. Σελ. 209-224.
  • 2014. «Κατασκευές της διαφοράς στη σύγχρονη Ελλάδα: Οι Φιλιππινέζες μετανάστριες και η εκκρεμότητα της ετερότητας», στο Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.) Πολιτικές της καθημερινότητας: Σύνορο, σώμα και ιδιότητα του πολίτη. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
  • 2012. «“Πρόσφυγες” στις δυτικές κοινωνίες και στην Ελλάδα: Αναπαραστάσεις, σώμα και η διαχείριση της οδύνης», στο Σ. Τρουμπέτα (επιμ.), Το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα: Διαβάσεις και μελέτες συνόρων. Αθήνα:Παπαζήσης.
  • 2012. «Θεσμικές ρυθμίσεις της οικιακής εργασίας και μετανάστευση: Μία συγκριτική μελέτη στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», στο Χ.Φ. Μπέλλας (επιμ.), Οικιακή εργασία και κοινωνική ένταξη μεταναστριών στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Αθήνα: Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
  • 2012. «Διαμεταναστευτικές πρακτικές, μορφώματα ένταξης», στο Χ.Φ. Μπέλλας (επιμ.), Οικιακή εργασία και κοινωνική ένταξη μεταναστριών στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Αθήνα: Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
  • 2010. «Φιλιππινέζες μετανάστριες. Έμμισθη οικιακή εργασία, φύλο και αναπαραστάσεις του “Άλλου”», στο Β. Βαμβακάς και Π. Παναγιωτόπουλος (επιμ.), Η Ελλάδα στη δεκαετία του 1980. Κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό λεξικό. Αθήνα: Πέρασμα.
  • 2007. «Προς μία ερμηνευτική προσέγγιση της έμμισθης οικιακής εργασίας», στο Κ. Ζώρας και Φ. Μπαντιμαρούδης (επιμ.), Οι Κοινωνικές Επιστήμες Σήμερα. 1ο Συνέδριο Σχολής Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου. Μυτιλήνη 2006. Αθήνα – Κομοτηνή: Αντ. Ν. Σάκκουλας.
  • 2006. «Ασύμπτωτες σχέσεις: Φιλιππινέζες οικιακές βοηθοί και Ελληνίδες εργοδότριες στην Αθήνα», στο Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.), Περιπέτειες της Ετερότητας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
  • 2005. «Όψεις της φιλιππινέζικης θρησκευτικότητας στην Αθήνα: Η ενσώματη επιτέλεση της σιωπής», στο Μ. Μιχαηλίδου και Α. Χαλκιά (επιμ.), Η παραγωγή του κοινωνικού σώματος. Αθήνα: Κατάρτι και Δίνη, Φεμινιστικό Περιοδικό.

 Ερευνητικά Προγράμματα

  • 2014. Ερευνήτρια στο πλαίσιο του προγράμματος «(Υπο)γόνιμοι πολίτες: Αντιλήψεις, πρακτικές, πολιτικές και τεχνολογίες της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Ελλάδα. Μια διεπιστημονική και συγκριτική προσέγγιση» στο πλαίσιο της «Αριστείας» που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Επιστημονική Υπεύθυνη: Β. Καντσά, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
  • 2012. Βασική ερευνήτρια του προγράμματος με τίτλο «Εκπόνηση έρευνας για τη διερεύνηση του προφίλ των νομίμως διαμενόντων στην Ελλάδα υπηκόων τρίτων χωρών που εργάζονται ως οικιακό προσωπικό και συγκριτική μελέτη των μοντέλων θεσμικής διαχείρισής του στα κ-μ της Ε.Ε.» (Επιστημονικός Υπεύθυνος Χ.Φ. Μπέλλας), Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου (σε συνεργασία με την εταιρεία έρευνας αγοράς TNS-ICAP και το Στέκι Πολιτισμού Αλβανών Μεταναστών στην Ελλάδα) στο πλαίσιο της δράσης 2.2/10 του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών που συγχρηματοδοτήθηκε από κοινοτικούς πόρους κατά 75% και κατά 25% από εθνικούς πόρους.
  • 2004-2008. Μεταδιδακτορική ερευνήτρια του προγράμματος με τίτλο «Φύλο, οικιακή εργασία και εθνοτική ταυτότητα: Η διαπολιτισμική συγκρότηση του οικιακού χώρου στην Ελλάδα» (Επιστημονικός υπεύθυνος Ε. Παπαταξιάρχης), Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου στο πλαίσιο του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ: «Πυθαγόρας: Ενίσχυση Ερευνητικών Προγραμμάτων στα Πανεπιστήμια» που συγχρηματοδοτήθηκε κατά 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και κατά 25% από Εθνικούς Πόρους.

Επικοινωνία

Προπτυχιακά Μαθήματα

ΚΑ-123 Ανθρωπολογία της μετανάστευσης
Υποχρεωτικό μάθημα γενικού υποβάθρου

Μεταπτυχιακά Μαθήματα

ΦΠΚ-5 Φύλο και μετανάστευση
ΠΜΣ Φύλο, Πολιτισμός και Κοινωνία

Μαθήματα που έχουν διδαχθεί

KA-100 Εισαγωγή στην Κοινωνική Ανθρωπολογία I (υποχρεωτικό μάθημα)
KA-115 Μειονότητες και μετανάστευση: Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις (επιλεγόμενο μάθημα)
KA-117 Εθνογραφία της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας (επιλεγόμενο μάθημα)
ΚΑ-119 Μετανάστευση και ρατσισμός: Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις (επιλεγόμενο μάθημα)
ΚΑ-124 Culture and Society in Modern Greece (επιλεγόμενο μάθημα σε συνδιδασκαλία)
KA-140 Ιστορία της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (υποχρεωτικό μάθημα)
ΚΑ-150 Οικονομική Ανθρωπολογία (υποχρεωτικό μάθημα)
ΠΑ/Σ-022 Μετανάστευση και μεταναστευτικοί πληθυσμοί (επιλεγόμενο σεμινάριο)
ΠΑ/Σ-058 Επιτόπια έρευνα και συμμετοχική παρατήρηση (επιλεγόμενο σεμινάριο)
ΠΑ/Σ-085 Borders, frontiers and migration (επιλεγόμενο σεμινάριο σε συνδιδασκαλία)

Προπτυχιακά Μαθήματα

Δεν βρέθηκαν μαθήματα

Μεταπτυχιακά Μαθήματα

ΦΠΚ-5 Φύλο και μετανάστευση
Τοπάλη Πηνελόπη